2025 İlk Çeyrek Kripto Para Raporu
2025 yılının ilk çeyreği, küresel ekonomik gerilimlerin yoğunlaştığı, düzenleyici ortamda önemli değişimlerin yaşandığı ve kripto piyasalarında yüksek volatiliteyle şekillenen bir dönem olarak kayda geçti. ABD'nin gümrük vergileri politikasıyla başlayan ticaret savaşları, dijital varlık piyasasına ilişkin regülasyon adımları, büyük çaplı siber saldırılar ve kurumsal yatırımlar, piyasa dinamiklerini derinden etkiledi. Bu raporda, çeyrek boyunca öne çıkan gelişmeler bütüncül ve tarafsız bir bakış açısıyla ele alınmaktadır.
Küresel Ekonomik Gerilimler ve Kripto Piyasalarına Etkileri
ABD Gümrük Vergisi Politikası ve Ticaret Savaşlarının Yansımaları
ABD Başkanı Donald Trump, 2 Nisan 2025’te tüm ithalata %10 oranında genel gümrük vergisi uygulanacağını açıkladı. Ticaret açığının en yüksek olduğu ülkelere yönelik ek vergiler de devreye alındı: Çin’e %34, Avrupa Birliği’ne %20 ve Japonya’ya %24 oranında ilave vergi getirildi. Böylece Çin’e uygulanan toplam gümrük vergisi %54’ü aştı. Çin ise misilleme olarak ABD’ye %34 oranında vergi uygulayacağını duyurdu. Geri adım atmayan Çin karşısında, ABD 8 Nisan’da Çin’e yönelik vergileri %104’e yükseltti. Yapılan en son açıklamalara göre Çin gümrük vergilerini %84’e çıkarırken ABD karşılık olarak Çine yönelik vergileri %125 seviyesine çıkardı.
Bu gelişmeler küresel piyasalarda ciddi satış baskısına neden oldu:
- S&P 500, 19 Şubat’taki zirve seviyesinden %21 geriledi.
- Nasdaq, aynı dönemde %26 düşüş kaydetti.
- Bitcoin, rekor seviyesinden %32 değer kaybetti.
Risk iştahının keskin biçimde azalmasıyla birlikte volatilite endeksi (VIX) 60 seviyelerine kadar yükseldi. Bu ortamda, Fed'in yıl içinde beş faiz indirimi yapabileceği yönündeki beklentiler güç kazandı.
ABD’de Dijital Varlıklar ve Düzenleyici Gelişmeler
Beyaz Saray’dan Yürütme Emri: Dijital Varlıklar İçin Yeni Çerçeve
ABD Başkanı, dijital varlıklar ve finansal teknolojiler alanında liderliği teşvik etmek amacıyla kapsamlı bir yürütme emri yayımladı. Emre göre, Merkez Bankası Dijital Para Birimi (CBDC) kullanımı yasaklanırken, dijital varlık sektörünün büyümesini destekleyecek net düzenlemeler ve politikalar oluşturulması hedefleniyor.
Bu kapsamda:
- Dolar destekli stabil coin’lerin gelişimi desteklenecek,
- Bireylerin dijital varlık kullanım hakları korunacak,
- Sektörel risklerin değerlendirilmesi için bir Çalışma Grubu oluşturulacak,
- Ulusal bir dijital varlık rezervinin oluşturulması gündeme alınacak.
ABD hükümeti hâlihazırda yasa dışı faaliyetlerden el konulan 198.000 BTC, 54.700 ETH ve 122,1 milyon USDT ile toplam 20,9 milyar dolarlık dijital varlığa sahip bulunuyor. Çalışma Grubu, bu varlıklarla stratejik rezerv oluşturulmasına ilişkin öneriler geliştirecek.
Stratejik Kripto Rezervi: Trump’tan Kripto Varlıklara Yeni Statü
ABD Başkanı Donald Trump, el konulan Bitcoin’lerle stratejik rezerv oluşturulmasına yönelik kararnameyi imzaladı. Beyaz Saray’ın kripto danışmanı David Sacks, rezervin ek alım yapılmaksızın mevcut varlıklarla kurulacağını belirtti.
Trump, daha sonra sosyal medya hesabından Bitcoin, Ethereum, Ripple, Solana ve Cardano’yu stratejik rezerve dahil edeceğini duyurdu. Bu açıklama, ABD yönetiminin kripto varlıklara yönelik yaklaşımında önemli bir paradigma değişikliğine işaret ediyor.
SEC’den Geri Adımlar: Rehber ve Davalar Geri Çekildi
ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), kripto varlıkların bilançolarda nasıl yer alacağına ilişkin tartışmalı SAB 121 muhasebe rehberini yürürlükten kaldırdı. Böylece şirketler, dijital varlıkların muhasebeleştirilmesinde daha esnek bir çerçeveye kavuştu.
Ayrıca, SEC; Coinbase, Uniswap Labs, Gemini ve Robinhood gibi büyük kripto şirketlerine açtığı davaları kapattığını duyurdu. Bu kararlar, Trump yönetiminin daha yumuşak regülasyon yaklaşımının bir yansıması olarak değerlendirildi.
Kurumsal Yatırımlar ve Bitcoin Stratejileri
Abu Dabi Varlık Fonu’ndan BlackRock ETF’ine Dev Yatırım
Abu Dabi’nin egemen varlık fonu Mubadala Investment Company, 2024’ün son çeyreğinde BlackRock’un spot Bitcoin ETF’ine 436,9 milyon dolarlık yatırım gerçekleştirdi. Bu hamle, bölge hükümetinin dijital varlık alanındaki en büyük yatırımlarından biri olarak öne çıkıyor. Bilindiği üzere Abu Dabi, 2023 yılında Bitcoin madenciliğine de yatırım yapmıştı.
GameStop’tan Bitcoin Hamlesi
Oyun perakendecisi GameStop, 2030 vadeli dönüştürülebilir tahvillerle 1,5 milyar dolarlık finansman sağladığını ve bu fonun bir bölümünün Bitcoin alımlarında kullanılacağını açıkladı. SEC’ye sunulan belgelerde, elde edilen 1,48 milyar doların "genel kurumsal amaçlar ve özellikle Bitcoin yatırımları" için ayrıldığı ifade edildi.
Strategy, 528.000 BTC’ye Ulaştı
Eski adıyla MicroStrategy olarak bilinen Strategy, mart ayı sonunda elindeki Bitcoin miktarını 528.185 BTC’ye çıkardı. Şirketin bu alımları toplam 35,6 milyar dolara mal oldu ve ortalama alım fiyatı 67.458 dolar seviyesinde gerçekleşti. Strategy, mevcut durumda dolaşımdaki Bitcoin’in %2,5’inden fazlasına sahip durumda.
Güvenlik Gündemi ve Siber Saldırılar
Kripto Tarihinin En Büyük Saldırısı Gerçekleşti
Kripto para borsası Bybit, yaklaşık 1,5 milyar dolarlık Ethereum varlığının çalındığı büyük bir siber saldırıya uğradığını açıkladı. Bu olay, kripto tarihinde bugüne kadarki en büyük dijital varlık hırsızlığı olarak kaydedildi.
Saldırının, borsanın soğuk cüzdanlarından sıcak cüzdanlara yapılan rutin transfer sırasında gerçekleştiği bildirildi. Güvenlik açıklarının kötüye kullanıldığı bu saldırının arkasında, Kuzey Kore bağlantılı Lazarus Grubu’nun olabileceği öne sürüldü.
Türkiye’de Kripto Piyasasına Yeni Düzenlemeler
Türkiye’de yürürlüğe giren yeni düzenlemeler, kripto hizmet sağlayıcılarının faaliyetlerine önemli standartlar getiriyor. Buna göre:
- Platformların Sermaye Piyasası Kurulu (SPK)’ndan lisans alması zorunlu hale geldi.
- Listeleme süreçleri, saklama hizmetleri ve sermaye yeterliliği için yeni kriterler belirlendi.
- Şeffaflık ve yatırımcı koruma ilkeleri güçlendirildi.
- Kara para aklama (AML) ve terör finansmanı (CFT) ile mücadele çerçevesinde denetim süreçleri sıkılaştırıldı.
Yeni düzenlemenin, Türkiye’yi kripto varlıklar konusunda daha güvenli ve küresel ölçekte daha rekabetçi bir konuma taşıması bekleniyor.
Politikacılar ve Memecoin Dalgası
Trump’ın $TRUMP Memecoin’i Rekor Kırdı
18 Ocak’ta tanıtılan Solana tabanlı $TRUMP meme coin’i, tarihin en hızlı büyüyen meme coin’i olarak kaydedildi. Ancak benzer şekilde Melania Trump’ın çıkardığı coin, kısa sürede %80 oranında değer kaybederek yatırımcıların tepkisini çekti.
Milei Destekli $LIBRA %95 Değer Kaybetti
Arjantin Devlet Başkanı Javier Milei, sosyal medya üzerinden tanıttığı $LIBRA adlı token ile gündeme geldi. Kısa sürede 4,5 milyar dolarlık piyasa değerine ulaşan token, ardından %95 değer kaybetti. Milei, tanıtımını yaptığı paylaşımı saatler içinde silerek projeden çekildiğini açıkladı.
Genel Değerlendirme
2025 yılının ilk çeyreği hem düzenleyici belirsizliklerin çözüme kavuştuğu hem de makroekonomik dalgalanmaların piyasada derin izler bıraktığı bir dönem oldu. ABD'nin attığı regülasyon adımları, dijital varlıklara yönelik devlet düzeyindeki ilgiyi artırırken; kurumsal yatırımlar, kriptonun geleneksel finans içindeki yerini güçlendirdi. Ancak makroekonomik gerginliği arttıran gelişmeler ile azalan risk iştahı, piyasa katılımcıları açısından temkinli bir yaklaşımın bir süre daha sürdürüleceğini gösteriyor.